ارزیابی میزان ترکیبات فنولی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی و الکلی میوه نسترن وحشی (Rosa canina L.) شمال ایران

امروزه به علت اثرات منفی آنتی­اکسیدان­های سنتزی، صنعت غذا توجه بیشتری به آنتی­اکسیدان‌‌های طبیعی کرده است. در این پژوهش ترکیبات فنولی میوه نسترن وحشی (Rosa canina L.) بعنوان منبع طبیعی آنتی‌اکسیدان، با سه حلال متانول 80%، اتانول 50% و آب  در سه بازه زمانی 6، 12 و 24 ساعت استخراج شد و سپس میزان ترکیبات فنولی کل توسط روش فولین سیوکالتو و میزان ترکیبات فلاونوئیدی آن تعیین گردید. همچنین فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره­ها با سه روش آزمون مهارکنندگی رادیکال آزاد DPPH (دی فنیل پیکرو هیدرازیل)، آزمون قدرت احیاکنندگی و فعالیت آنتی­اکسیدانی کل در غلظت­های مختلف بررسی و با آنتی­اکسیدان­های سنتزی BHA و BHT مقایسه شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تاثیر نوع حلال بر میزان استخراج معنی­دار بوده و بالاترین میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی مربوط به عصاره متانولی 80% بود. هم­چنین با افزایش زمان استخراج میزان ترکیبات فنولی افزایش یافت. عصاره متانولی بیشترین میزان ترکیبات فنولی (80/ 7 ± 29 /235 میلی­گرم گالیک اسید بر گرم عصاره خ) و فلاونوئیدی (21/ 0 ± 00 /14 میلی­گرم کوئرستین بر گرم عصاره) را داشت. کمترین IC50 در آزمون مهار رادیکال DPPH (06/48 میلی­گرم بر میلی­لیتر)، قدرت احیاکنندگی (00/73) و آنتی اکسیدانی کل (72/218 میلی­گرم بر میلی­لیتر) مربوط به عصاره متانولی بوده است که در اکثر موارد فعالیت بالاتری نسبت به آنتی­اکسیدان سنتزی BHA داشتند. فعالیت آنتی­اکسیدانی در عصاره‌ها وابسته به غلظت بود. نتایج این پژوهش نشان داد میوه نسترن کوهی به عنوان منبع غنی از ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی است. با این­حال مطالعه بیشتر جهت بهره­گیری از آن به عنوان یک نگهدارنده در سیستم­های غذایی توصیه می­گردد.